۲ ثور ۱۴۰۴
بامیان- ریاست امر به معروف و نهی از منکر اداره حاکم در بامیان، گرفتن و نشر تصاویر زندهجان در این ولایت را ممنوع کرد. با ابلاغ این دستور، بامیان پانزدهمین ولایتی است که بهطور رسمی این ممنوعیت را اعلان و اجرا میکند. مرکز خبرنگاران افغانستان نگرانی جدی خود را در مورد گسترش ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان در کشور ابراز میکند و نسبت به پیامدهای منفی این روند بر کار رسانهها و خبرنگاران و دسترسی مردم به اطلاعات هشدار میدهد.
ریاست امر به معروف و نهی از منکر ولایت بامیان در نامهای رسمی به ادارات محلی این ولایت، گفته است که روز 29 حمل1404 در نشستی به رهبری مولوی عبدالله سرحدی والی اداره حاکم و حضور نمایندگان ادارات محلی تصمیم گرفته شده که پس ازاین مطابق با بند سوم ماده هفدهم قانون امر به معروف و نهی از منکر، از گرفتن و نشر تصاویر زندهجان در بامیان جلوگیری شود.
مرکز خبرنگاران افغانستان به یک نسخه از این نامه که عبدالله سرحدی نیز آن را امضاء کرده است، دسترسی پیدا کرده است. در این نامه به ادارات محلی دستور داده شده است که پس ازاین به هیچ وجه از برنامهها و نشستهای خود عکس نگیرند و به هیچ شخصی نیز اجازه این کار داده نشود. در نامه تصریح شده است که در صورت تخلف از این دستور با افراد متخلف برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.
دو منبع محلی در بامیان به مرکز خبرنگاران افغانستان گفتند که این نامه در روزهای اخیر به ادارات مختلف فرستاده شده است و اکنون اجرا میشود. مطابق با این دستور، ادارات محلی مجاز هستند گزارشهای خود را به شکلی که در آن تصاویر زندهجان نباشد و به گونه صوتی و یا نوشتاری ارایه کنند.
در حال حاضر افزون بر رسانههای دولتی زیر پوشش اداره حاکم از جمله رادیو و تلویزیون ملی و نمایندگی خبرگزاری دولتی باختر، رادیوهای خصوصی بامیان و نسیم در این ولایت فعالیت دارد که با اجرای دستور ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان از اطلاعرسانی به شکل تصویری محروم خواهند شد.
یافتههای مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میدهد از زمان نشر قانون امر به معروف و نهی از منکر در ماه اسد ۱۴۰۳، تا اکنون ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان به طور رسمی در دستکم ۱۵ ولایت ابلاغ شده است. پیش از این، ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان در ولایات قندهار، تخار، بادغیس، هلمند، ننگرهار، نورستان، فراه، نیمروز، بدخشان، بغلان، جوزجان، زابل، پروان و کندز اعلام شده بود. هر چند بررسیهای مرکز خبرنگاران نشان میدهد که در این اواخر محدودیت در نشر تصویر و مصاحبه تصویری تا حدودی در برخی از این ولایات کاهش یافته است اما دیده میشود که ملا هبتالله آخندزاده رهبر اداره حاکم که در قندهار مستقر است، همچنان بر تطبیق کامل این قانون تأکید دارد.
وی در نیمهی دوم سال گذشته طی فرمان رسمی از ادارههای ولایتی خواسته بود تا برای تطبیق بهتر قانون امر بالمعروف و نهی عنالمنکر که محدودیتهای زیادی برای مردم و رسانهها وضع میکند، کمیتههای تطبیق این قانون را در همکاری با ادارت محلی ایجاد کنند.
مرکز خبرنگاران افغانستان ضمن ابراز نگرانی جدی در مورد گسترش دامنهی ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان به ولایت بامیان، هشدار میدهد که اعمال اینگونه محدودیتها در تضاد کامل با اصول آزادی بیان و قانون رسانههای همگانی افغانستان است که وزارت اطلاعات و فرهنگ اداره حاکم نیز آنرا اجرایی خوانده است. مرکز خبرنگاران افغانستان به این باور است که محدودیتهای اعمال شده اداره حاکم بر رسانهها و خبرنگاران به ویژه گسترش روند ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان، کار رسانهها و خبرنگاران را به شدت تحت تاثیر قرارداده است و افزون بر آن، بلکه باعث بستهشدن شمار بیشتری از رسانهها و بیکاری گسترده خبرنگاران و کارکنان رسانهای خواهد شد.
مرکز خبرنگاران افغانستان از مقامهای تصمیم گیرنده اداره حاکم میخواهد در دستور ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان تجدید نظر کنند و با لغو دستورالعملهای رسانهای اخیر که به موازات قانون رسانهها ابلاغ و اجرایی شدهاند، اجازه بدهند رسانهها از آزادی عمل مطابق با قانون رسانههای کشور برخوردار شوند و خبرنگاران بتوانند آزادانه و بدون ترس کار کنند.