عکس: ویکتور بلو، نیویورک تایمز
۱۱ میزان ۱۴۰۳
تالقان، ولایت تخار- دو ماه بعد از توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان که بر مبنای آن نشر تصویر زندهجان ممنوع شده است، تصویربرداری در نشستهای مسؤلان و کارکنان ادارت محلی و مصاحبه تصویری آنان در تخار نیز ممنوع شد. مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی شدید نسبت به اجرایی شدن این دستور، از رهبری حکومت طالبان میخواهد در زمینه این طرح به شدت عقبگرایانه که پیامدهای جدی بر روند کاری رسانهها و دسترسی مردم به اطلاعات دارد، تجدید نظر کند.
منابع محلی به مرکز خبرنگاران افغانستان گفتند که تصمیم به ممنوع بودن عکاسی و تصویربرداری و خودداری مسؤلان محلی در تخار از مصاحبه تصویری، ۴ ماه میزان سال جاری در جلسه اداری این ولایت از سوی مولوی حبیبالله حنفی رئیس امر به معروف و نهی از منکر این ولایت اعلام شد.
حنفی در این نشست خاطر نشان کرده که این تصمیم بر مبنای دستور منع نشر تصویر زندهجان که در قانون تازه توشیح شده امر به معروف و نهی از منکر آمده است، گرفته شده است و تمام مسؤلان محلی و ادارات محلی(کارکنان) باید آن را رعایت کنند و پس از این نباید از نشستهایشان عکس و تصویر بگیرند و یا مصاحبه تصویری داشته باشند. رئیس امر به معروف و نهی از منکر تخار تصریح کرده است که در صورت نیاز، گزارشهای کاری ادارات و مسؤلان تنها به شکل نوشتاری(کتبی) و یا صوتی باشد. خبرنگاران در تخار میگویند که این دستور بعد از ابلاغ، اجرایی شده است و مسؤلان طالبان اجازه تصویربرداری از نشستهایشان را نمیدهند و از مصاحبه تصویری نیز خودداری میکنند.
طرح ممنوع بودن عکاسی و تصویربرداری از مسؤلان و نشستهای اداری برای نخستین بار در ماه دلو سال گذشته در قندهار اعلام و اجرا شد. با این حال، ماه گذشته با توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر دیده شد که محدودیتها در این زمینه به طور سیستماتیک و برای تمام ولایات در نظر گرفته شده است.
وزارت عدلیه حکومت طالبان ۳۱ اسد اعلام کرد که قانون امر به معروف و نهی از منکر که به اساس فرمان ملا هبت الله آخندزاده رهبر طالبان ترتیب شده بود، توشیح شده است و اکنون با نشر در جریده رسمی این وزارت، اجرایی میباشد. در این قانون محدودیتهایی نیز برای خبرنگاران و رسانهها بیان شده است از جمله در ماده هفدهم به محتسبان(نیروی اجرایی وزارت امر به معروف) مسؤلیت داده شده است تا مانع نشر مطالبی شوند که عکسهای ذیروح(جاندار) در آن باشد.
همزمان با توشیح و اجرایی خوانده شدن قانون امر به معروف و نهی از منکر، نخستین پیامد مشهود و ملموس آن بر رسانهها، دستور اداره محلی مبنی بر تعطیلی «تلویزیون ملی» در قندهار بود که اجرا شد. با وصف این، محدودیت تازه در زمینه عکاسی و مصاحبه تصویری در تخار، دومین مورد در نوع خود است که به شکل رسمی ابلاغ شده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی جدی نسبت به ابلاغ دستور منع عکاسی و تصویربرداری و خودداری مسؤلان و کارکنان اداره محلی در ولایت تخار از مصاحبه تصویری، این اقدام را به شدت عقبگرایانه و خلاف قانون رسانهها همگانی کشور میداند که پیامدهای ناگواری برای کار رسانهای و دسترسی به اطلاعات در این ولایت خواهد داشت.
طرح گسترش محدودیتهای تازه برای رسانهها و خبرنگاران ناشی از قانون امر به معروف و نهی از منکر- که در سه سال گذشته با موجی از دستورالعملهای رسانهای به شدت محدود شدهاند- و گسترش آن به دیگر ولایات کشور نشانهای آشکار از وخامت اوضاع و تشدید برنامه سرکوب میباشد. مرکز خبرنگاران افغانستان از رهبری طالبان در قندهار میخواهد در این زمینه تجدید نظر کنند و به آزادی بیان و حقوق بنیادی خبرنگاران و رسانهها بر مبنای قانون رسانههای همگانی کشور-که از سوی حکومت طالبان اجرایی خوانده شده است- احترام بگذارد.