29 حمل 1403
کابل- فعالیت تلویزیونهای خصوصی نور و بریا در کابل به دستور کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف‌های رسانه‌ای وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به تعلیق درآمد و این دو رسانه از فعالیت بازماندند. مرکز خبرنگاران افغانستان این اقدام را خلاف قانون رسانه‌های همگانی کشور و در راستای محدود کردن بیشتر رسانه‌های آزاد می‌داند و خواستار لغو این دستور و بازگشایی هرچه زودتر و بدون قید و شرط این دو رسانه می‌باشد.
کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف‌های رسانه‌ای روز گذشته پس از برگزاری نشستی در وزارت اطلاعات و فرهنگ در کابل، موضوع بستن این دو تلویزیون خصوصی را اعلام کرد.
ذبیح‌الله سادات از اعضای کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف‌های رسانه‌ای به مرکز خبرنگاران افغانستان گفت که کمیسیون در این نشست کارکرد تلویزیونهای نور و بریا را بررسی کرد و در نهایت اعضا فیصله کرد که کار هر دو رسانه به دلیل «تخلف از اصول رسانه‌ای» و «منافع ملی افغانستان» رسانه‌ای، تعلیق شود. به گفته وی، کمیسیون در عین حال تصمیم دستور داد تا زمانی که به پرونده این دو تلویزیون از سوی محکمه رسیدگی می‌شود، دروازه هر دو رسانه بسته شود.
سادات گفت که در جلسه گفته شد که به این دو تلویزیون چند بار نسبت به چگونگی نشر برنامه‌های‌شان و تخطی از اصول اعلام شده[از سوی طالبان] هشدار داده شده بود. وی گفت که برخی از اتهام‌های مطرح شده تلویزیون نور، نشر موسیقی و نپوشیدن ماسک از سوی کارمندان زن این رسانه در هنگام کار می‌باشد. به گفته این عضو کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف‌های رسانه‌ای، به تلویزیون بریا نیز در ارتباط به نشر سخنان اخیر گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی در مورد روابط طالبان با امریکا هشدار داده شده بود. مسؤلان تلویزیونهای نور و بریا به مرکز خبرنگاران افغانستان گفتند که هر دو رسانه بعد از صدور این فیصله بسته شده است.
تلویزیون نور در سال 1386 در کابل ایجاد شد. این تلویزیون از سوی حزب جمعیت اسلامی به رهبری صلاح‌الدین ربانی حمایت می‌شود. تلویزیون بریا که متعلق به گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی می‌باشد که بعد از پیوستن حکمتیار به روند صلح با حکومت جمهوری در سال 1396، ایجاد شد. بریا بیشتر مواضع حکمتیار و حزب اسلامی را بازتاب می‌داد. هفته گذشته عبدالحکیم شرعی سرپرست وزارت عدلیه طالبان اعلام کرد که احزاب در کشور منحل شده است و ادامه فعالیت آنها، غیرقانونی می‌باشد و جرم به حساب می‌آید.
مرکز خبرنگاران افغانستان، تعلیق فعالیت تلویزیونهای نور و بریا و بستن دروازه‌های این دو رسانه خصوصی را خلاف قانون رسانه‌ها و اقدامی در جهت فشار و محدود کردن بیشتر فعالیت رسانه‌های آزاد می‌داند و محکوم می‌کند. در قانون رسانه‌های همگانی به اتباع کشور و احزاب سیاسی حق ایجاد رسانه داده شده است و افزون برآن در قانون آمده است که رسانه‌ها در انجام کارهای حرفه‌ای خود آزاد هستند و مسؤلان نباید در کار آنها محدودیت خلق کرده و یا آنها را تهدید کنند. مرکز خبرنگاران افغانستان تصریح می‌کند آن‌چه که کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف‌های رسانه‌ای به عنوان تخلف این دو رسانه برشمرده است، در حقیقت جزو حقوق قانونی رسانه‌ها می‌باشد.
کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلف رسانه‌ای بعد از سقوط حکومت جمهوری در 24 اسد 1400 از فعالیت بازماند اما طالبان بعد از بازگشت به قدرت با استناد به قانون رسانه‌ها این کمیسیون را دوباره ایجاد کرد. بر مبنای قانون، کمیسیون شامل 10 نفر، از جمله وزیر اطلاعات و فرهنگ به عنوان رئیس، نماینده کمیسیون حقوق بشر، دو نماینده جامعه مدنی و دو نماینده نهادهای خبرنگاری( با در نظرداشت جنیست)، نماینده اتحادیه سینماگران، یک حقوق‌دان، رئیس دانشکده خبرنگاری دانشگاه کابل و یک عالم دین به عنوان عضو می‌باشد.
اما در کمیسیون تازه، چهار نماینده از خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای حضور دارند و بجای نماینده کمیسیون منحل شده حقوق بشر، دو نماینده جامعه مدنی و نماینده سینماگران، معین امور نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ، رئیس خبرگزاری دولتی باختر، نمایندگان وزارت‌های عدلیه، امر به معروف و اداره استخبارات طالبان جایگزین شده‌اند.
یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می‌دهد که درکمیسیون تازه رسیدگی به شکایات و تخلف‌ها رسانه‌ای، جدا از این‌که ساختار قانونی‌اش رعایت نشده است، کارکرد آن با توجه به قانون رسانه‌ها زیر سؤال است و از آن بیشتر به عنوان ابزاری برای تطبیق سیاست رسانه‌ای حکومت طالبان استفاده می‌شود.