۲۰ ثور ۱۴۰۳
کابل- کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطیهای رسانهای وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، اعلام کرد که «کار و هر نوع همکاری با رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال و فراهم سازی امکانات نشر برنامههای آن در مکانهای عمومی» ممنوع است. مرکز خبرنگاران افغانستان این اقدام را خلاف روحیه آزادی بیان و مغایر قانون رسانههای کشور میداند و از مقامهای حاکم میخواهد حقوق رسانههای آزاد و مخاطبان آنها را بر مبنای قانون رعایت کنند.
کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطیهای رسانهای روز گذشته (چهارشنبه، ۱۹ ثور) در پایان نشست ارزیابی برنامههای رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال در وزارت اطلاعات و فرهنگ در کابل، تصمیم کمیسیون را در مورد این رسانه اعلام کرد. «خبیب غفران»، سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلامیه کمیسیون را در مورد رادیو و تلویزیون افغاننستان اینترنشنال در «ایکس»(توییتر سابق) نشر کرد.
در این اعلامیه، رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال به «نقض حریم خصوصی شهروندان و اشخاص حقوقی، شخصیتکُشی، تحریف اطلاعات و ترویج تعصبات قومی، زبانی و منطقهای» متهم شده است و ادعا شده است که «محتوا» و «رفتار مجریان» برنامههای رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال، «خلاف ارزشهای افغانی و دینی است» و این رسانه «علیه نظام[طالبان] و به نفع مخالفان حکومت طالبان تبلیغات میکند.»
کمیسیون بررسی شکایات و تخطیهای رسانهای طالبان گفته است که تمام کارشناسان، تحلیلگران و خبرنگاران از حضور در برنامههای این رسانه و یا هر نوع همکاری با آن خودداری کنند. کمیسیون در عین حال تصریح کرده است که فراهم آوری زمینه نشر برنامههای این رسانه در مکانهای عمومی ممنوع میباشد.
رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال همزمان با سقوط نظام جمهوری و بازگشت دوباره طالبان به قدرت در ماه اسد ۱۴۰۰ در لندن مرکز بریتانیا ایجاد شد و آغاز به کار کرد.
مرکز خبرنگاران افغانستان اعلامیه کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطیهای رسانهای را در مورد رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال ناشی از فشار و انگیزههای سیاسی میداند. مرکز خبرنگاران افغانستان از مقامهای حاکم میخواهد بر بنیاد قانون رسانهها، به حقوق رسانههای آزاد و همچنان مخاطبان آنها احترام بگذارد و آن را رعایت کند و اجازه بدهند کمیسیون به شکایات و تخطیهای احتمالی افغانستان اینترنشنال مطابق با قانون رسانهها رسیدگی کند.
ماده دوم و چهارم قانون رسانهها، به موضوع حمایت و تضمین حق آزادی فکر و بیان و فراهم کردن زمينه مناسب برای ابراز فکر و احساس اتباع کشور و انعکاس حقایق به طور عادلانه پرداخته است و همچنان از لزوم رعایت آزادی رسانهها در انجام کارهای حرفهای و خودداری مسؤلان از خلق محدودیت در کار آنها یاد کرده است.
با وجود اینکه مقامهای مسؤل در وزارت اطلاعات و فرهنگ میگویند که کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطیهای رسانهای بر مبنای قانون رسانهها احیاء شده است و فعالیت میکند اما کمیسیون در این اواخر بیشتر به ابزاری برای سرکوب رسانهها آزاد تبدیل شده است. از سوی دیگر، با وجود قابل اجرا خواندن قانون رسانهها از سوی حکومت طالبان، این قانون درعمل اجرا نمیشود و بجای آن مقامهای طالبان دستورالعملهای رسانهای صادر کردهاند و بر مبنای آنها با رسانهها و خبرنگاران برخورد میکنند. این دستورالعملها که شمار آنها تا اکنون به ۱۷ مورد رسیده است، آزادی رسانهها و خبرنگاران را به شدت محدود کرده است و خبرنگارانی که از اجرای آنها خودداری کردهاند، تهدید و یا بازداشت شدهاند و از کار رسانههای غیر همسو جلوگیری شده است.
هر چند ممنوع بودن کار و همکاری با رادیو و تلویزیون افغانستان اینترنشنال به طور رسمی اعلام شده است اما یافتههای مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میدهد که ممنوعیت کار با رسانههای تبعیدی افغانستان یک موضوع تازه نیست و این طرح به شکل غیر علنی به ویژه در دو سال اخیر اجرا شده است و شمار زیادی از خبرنگاران به ظن و اتهام همکاری با این رسانهها تهدید و یا زندانی شدهاند.